adi shamir ne demek?

Adi Shamir (; 6 Temmuz 1952 doğumlu) İsrailli bir kriptograf. Rivest-Shamir-Adleman (RSA) algoritmasının (Ron Rivest ve Len Adleman ile birlikte) ortak mucidi, Feige-Fiat-Shamir tanımlama şemasının (Uriel Feige ve Amos Fiat ile birlikte) ortak mucidi, diferansiyel kriptanalizin mucitlerinden biri olup kriptografi ve bilgisayar bilimi alanlarına sayısız katkılarda bulunmuştur.¹

Eğitimi

Tel Aviv'de doğan Shamir, 1973'te Tel Aviv Üniversitesi'nden matematik dalında Bachelor of Science (BSc) derecesi aldı ve sırasıyla 1975'te ve 1977'de Weizmann Institute'dan Bilgisayar Bilimleri alanında Master of Science (MSc) ve Doctor of Philosophy (PhD) derecelerini aldı.²

Kariyeri ve araştırmaları

Warwick Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak bir yıl çalıştıktan sonra, 1977-1980 yılları arasında Massachusetts Institute of Technology (MIT)'de araştırma yaptı ve Weizmann Enstitüsü Matematik ve Bilgisayar Bilimleri fakültesine üye oldu. 2006'dan itibaren Paris'teki École Normale Supérieure'de davetli profesördür.

Ek olarak RSA, Shamir'in kriptografi alanındaki diğer sayısız buluşları ve katkıları; Shamir gizlilik paylaşım düzeni, Merkle-Hellman kripto sisteminin kırılması, görsel şifreleme ve TWIRL ve TWINKLE asal çarpanlara ayırma cihazları gibi birçok konuyu içermektedir. Eli Biham ile birlikte 1980'lerin sonlarında blok şifrelere saldırmak için genel bir yöntem olan diferansiyel kriptanalizi keşfetti. Daha sonra, diferansiyel kriptanalizin hem IBM³ hem de Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) tarafından zaten bilindiği ve bir sır olarak saklandığı ortaya çıktı.⁴

Shamir, kriptografi dışında bilgisayar bilimine de, örneğin 2-satisfiability için ilk doğrusal zaman algoritmasını⁵ ve karmaşıklık sınıfları PSPACE ve IP'nin denkliğini göstermek gibi katkılarda bulundu.

Ödülleri ve onurlandırılması

Shamir, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi ödül aldı:

• Rivest ve Adleman ile birlikte kriptografiye katkılarından dolayı 2002 ACM Turing Ödülü⁶
• Paris Kanellakis Teori ve Uygulama Ödülü;⁷
• İsrail Matematik Derneği Erdős Ödülü,
• 1986 IEEE WRG Baker Ödülü⁸
• UAP Bilimsel Ödülü 
• Vatikan'ın PIUS XI Altın Madalyası⁹
• 2000 IEEE Koji Kobayashi Bilgisayar ve İletişim Ödülü¹⁰
• 2008'de Bilgisayar bilimleri için İsrail Ödülü¹¹¹²
• Waterloo Üniversitesi'nden onursal bir DMath (Matematik Doktoru) derecesi¹³
• Kriptografi konusunda öncü araştırmalar yoluyla bilgi güvenliğine yaptığı katkıdan dolayı Elektronik, Bilgi ve İletişim alanında 2017 (33.) Japonya Ödülü<¹⁴
• Doğal bilginin geliştirilmesine önemli katkılarından dolayı 2018 yılında Kraliyet Derneği'nin Yabancı Üyesi (ForMemRS) seçildi.¹⁵

2019'da American Philosophical Society üyeliğine seçildi.

Kaynakça

Orijinal kaynak: adi shamir. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Adi Shamir at DBLP Bibliography Server ↩

2. ↩
3. ↩
4. ↩

5. . ↩

6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩
10. ↩
11. ↩
12. ↩
13. ↩
14. ↩

15. One or more of the preceding sentences incorporates text from the royalsociety.org website where: ↩

Kategoriler